Poszukiwanie majątku upadłego dłużnika celem jego zabezpieczenia, włączenia do masy upadłości i spieniężenia stanowi jedno z podstawowych zadań należących do syndyka. Wiedzę o sytuacji majątkowej i finansowej upadłego syndyk czerpie w pierwszej kolejności od samego zainteresowanego. Niemniej zobowiązany jest on również do podjęcia działań, które pozwolą zweryfikować rzetelności informacji uzyskanych w powyższy sposób.

Gdzie syndyk szuka informacji o majątku upadłego dłużnika?

Stosowanie do przepisów art. 491 ⁸ Pr. up. po ogłoszeniu upadłości syndyk zwraca się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla upadłego z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących upadłego, które mają wpływ na ocenę jego sytuacji majątkowej, a w szczególności dotyczących okoliczności powodujących powstanie po stronie upadłego obowiązku podatkowego w okresie pięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

W ten sposób syndyk może uzyskać informację o wszystkich czynnościach cywilnoprawnych zgłoszonych przez upadłego, w których był on stroną. Dotyczy to zwłaszcza dokonania darowizn, przyjęcia spadku, sprzedaży nieruchomości itp. Pięcioletni okres wiąże się natomiast z terminem przedawnienia zobowiązań podatkowych, którego upływ skutkuje ich wygaśnięciem.

Ponadto syndyk sprawdza Krajowym Rejestrze Sądowym czy:

• upadły jest wspólnikiem spółek handlowych (zwłaszcza czy posiada udziały lub akcja);
• w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości sprawował funkcję członka organu spółek handlowych i czy w stosunku do tych spółek ogłoszono upadłość.

Należy przy tym zaznaczyć, że posiadanie udziałów lub akcji w spółkach handlowych samo w sobie nie stanowi przeszkody zarówno do ogłoszenia upadłości, jak i przeprowadzenia postepowania upadłościowego. To samo dotyczy sparowania funkcji członka organu spółek handlowych.

Co istotne po obwieszczeniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości banki, w których upadły ma rachunki bankowe, sejfy lub skrytki, są obowiązane samodzielnie zawiadomić o tym syndyka (art. 178 ust. 5 Pr. up.).

Ponadto na mocy przepisów art. 178 ust. 1 Pr. up., które znajdują odpowiednie zastosowanie w konsumenckim postępowaniu upadłościowym, syndyk może żądać udzielenia mu wszelkich potrzebnych informacji dotyczących majątku upadłego od organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego.

Pomoc komornika w poszukiwaniu majątku

Od dnia 24 marca 2020 r. syndycy mają również dostęp do źródle informacji zastrzeżonych wcześniej wyłącznie dla komorników. Tym samym jeszcze szybciej i sprawniej mogą zweryfikować sytuacją majątkową upadłego. Niemniej dostęp ten nie jest bezpośredni i odbywa się za pośrednictwem komornika.

W tym celu syndyk musi złożyć u komornika wniosek o poszukiwanie majątku upadłego. Należy przy tym zaznaczyć, że poszukiwanie to ogranicza się wyłączeni do przeszukiwania w bazach danych, do których komornik ma dostęp. Nie podejmuje on zatem żadnych czynności terenowych.

Poniżej lista najistotniejszych bez danych, do których syndyk ma dostęp za pośrednictwem komornika:

• baza danych o rachunkach bankowych dostępna w systemie Ognivo,
• baza danych ZUS – zawierająca informację o miejscu zatrudnienia, o zgłoszonych rachunkach bankowych i pobieranych świadczeniach,
• Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców (CEPIK) – zawierająca dane o pojazdach i ich właścicielach,
• Centralna Baza Danych Ksiąg Wieczystych – pozwalająca na ustalenie nieruchomości, w których upadły jest lub był wpisany jak właściciel lub współwłaściciel,
• Rejestr Zastawów – zawierający informacje o zastawach rejestrowych, w których upadły figuruje jako zastawca lub zastawnik.