Wniosek o upadłość przedsiębiorcy powinien poprzedzać wniosek o upadłość konsumencką. Oczywiście o ile dłużnik wcześniej prowadził działalność gospodarczą i w okresie jej prowadzenia zaistniał stan niewypłacalności. Zgłoszenie wniosku o upadłość gospodarczą jest bowiem obowiązkiem każdego przedsiębiorcy, którego uchybienie co do zasady stanowi podstawę do oddalenia późniejszego wniosku o upadłość konsumencką. W związku z powyższym coraz częściej spotykam się z praktyką składania wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy „na siłę”, co biorąc pod uwagę dokładną treść przepisów dotyczących upadłości konsumenckiej nie ma większego sensu.

Wniosek o upadłość przedsiębiorcy składany „na siłę”

Pisząc o wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy składanym „na siłę” mam na myśli wniosek zgłaszany już po upływie ustawowego terminu. Każdy przedsiębiorca jest obowiązany zgłosić go nie później niż w terminie trzydziestu dni licząc od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, tj. zaistniał stan niewypłacalności.

Przedsiębiorca, podobnie jak i osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, staje się niewypłacalny jeżeli „utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych”. Ponieważ owa „utrata zdolności” może być różnie interpretowana, ustawodawca wprowadził domniemanie, zgodnie z którym przyjmuje się że: „dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.”

W związku z powyższym, jeżeli przedsiębiorca ma co najmniej dwóch wierzycieli, względem których zalega z płatnościami już ponad trzy miesiące, powinien niezwłóczenie wystąpić do sądu o upadłość gospodarczą. Nie należy w takim przypadku czekać na wyrok sądu, czy tez nakaz zapłaty, a zwłaszcza  komornika.

Gwoli jasności zaznaczę, że wniosek o upadłość przedsiębiorcy nie zostanie oddalony przez sąd tylko z powodu jego nieterminowego zgłoszenia. Taki wniosek można złożyć nawet po upływie wielu lat, a sąd i tak na jego podstawie może ogłosić upadłość gospodarczą. Oczywiście pod warunkiem, że nadal posiada się zarejestrowaną działalność gospodarczą.

Reasumując, wniosek o upadłość przedsiębiorcy należy złożyć w terminie 30 dni licząc od daty powstania stanu niewypłacalności, jednakże uchybienie temu terminowi nie stanowi problemu na gruncie przepisów regulujących upadłość gospodarczą – problemy zaczynają się dopiero przy upadłości konsumenckiej.

Oddalenie wniosku o upadłość konsumencką byłego przedsiębiorcy

Były przedsiębiorca może skorzystać z upadłości konsumenckiej nawet jeżeli posiada długi z prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może składać zasadniczo zaraz następnego dnia po zakończeniu i wyrejestrowaniu działalności. Jednakże sąd upadłościowy może oddalić jego wniosek jeżeli:

„dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości”

W związku z powyższym podstawę oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej byłego przedsiębiorcy stanowi nie tylko samo zaniechanie zgłoszenia wniosku o upadłość gospodarczą, ale również jego nieterminowe zgłoszenie.

Tak jak napisałem już na wstępie, nie ma większego sensu zgłaszanie wniosku o upadłość przedsiębiorcy, jeżeli termin na to już dawno upłynął. W żaden sposób nie uchroni to bowiem przed oddaleniem wniosku o upadłość konsumencką. Szkoda na to zarówno czasu, jak i pieniędzy. Tym bardziej, że sąd upadłości już po samej lekturze spisu wierzycieli, w którym wskazuję się terminy wymagalności posiadanych zobowiązań jest w stanie stwierdzić, czy wcześniejszy wniosek o upadłość gospodarczą został zgłoszony w terminie.

Niemniej sąd może ogłosić upadłość w przypadku spóźnionego wniosku o upadłość gospodarczą, jak i jego braku. Warunkiem jest wykazanie, że za przeprowadzeniem postępowania upadłościowego konsumenckiego przemawiają względy słuszności lub względy humanitarne (więcej na ten temat TUTAJ).