Male Hand with Handcuffs on Natural Wood Background, XXXL.Wizja utraty dotychczas zgromadzonego majątku często spędza sen z powiek niejednemu dłużnikowi rozważającym złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Czasami opór przed utratą majątku jest na tyle duży, że przed złożeniem wniosku podejmowane są czynności mające na celu „ukrycie” posiadanych ruchomości, a nawet nieruchomości, które najczęściej darowane są członkom rodziny lub wnoszone do tworzonej w tym celu spółki. Tym czasem takie czynności nie tylko w przeważającej mierze będą bezskuteczne lub wzruszalne w drodze stosownych postępowań i mogą stanowić podstawę oddalenia wniosku o upadłość konsumencką,  ale co gorsze narażają dłużnika „uciekającego z majątkiem” na odpowiedzialność karną.

Zgodnie z treścią art. 300 § 1 Kodeksu karnego odpowiedzialności karnej podlega bowiem każdy „kto, w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku”. Chodzi tutaj o wszelkich wierzycieli, których wierzytelności istnieją w chwili podejmowania przez dłużnika powyższych czynności. Przy czym ich wierzytelności nie muszą być już wtedy wymagalne.

Kara ze tego typu przestępstwo to pozbawienie wolności nawet do 3 lat. Jeżeli natomiast przestępstwem tym została wyrządzona szkoda wielu wierzycielom, sprawca podlega karze pozbawienia wolności nawet od 6 miesięcy do lat 8. Znamię „wielu” należy odnieść do co najmniej kilkunastu wierzycieli.

Przedmiotowe przestępstwo ma charakter skutkowy, co oznacza, że musi zaistnieć skutek w postaci udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia co najmniej jednego wierzyciela. Oznacza to, że podjęcie wskazanych powyżej czynności nie zawsze będzie skutkowało powstaniem odpowiedzialności karnej. Przykładowo nie będzie stanowiło przestępstwa zbycie mieszkania obciążonego hipoteką, jeżeli jej wysokość pokrywa w całości wierzytelność banku, który jest jedynym wierzycielem dłużnika.

Należy zaznaczyć, że powyższe przestępstwo może być popełnione wyłącznie umyślnie. Dłużnik podejmując określone powyżej czynności musi zatem obejmować swoim zamiarem, bezpośrednim lub ewentualnym, skutek w postaci udaremnienia lub utrudnienia zaspokojenia wierzyciela. Wystarczy jest zatem, że dłużnik będzie się godził z możliwością naruszenia swoim zachowaniem interesów wierzyciela.

Przedmiotowe przestępstwo zasadniczo ścigane jest wyłącznie na wniosek pokrzywdzonego wierzyciela. Postępowanie może być prowadzone z urzędu jedynie w przypadku gdy pokrzywdzonym jest Skarb Państwa.

 

Dołącz do dyskusji na forum!

Zachęcam do zadawania pytań na forum o upadłości konsumenckiej. Przejdź do strony >>

15 Replies to “„Ucieczka z majątkiem” nie bezkarna”

  1. Panie Mecenasie! Proszę o radę. SKOK mający BTE sprzedał wierzytelność innemu podmiotowi. Tamten podmiot, bez nakazu sądowego wydał polecenie komornikowi egzekucji z mojej nieruchomości. Twierdzi, że jest pełnomocnikiem SKOK, a ja wiem od SKOK , że jest już wierzycielem. Na moim mieszkaniu jest hipoteka> Kredyt hipoteczny, przewyższający znacznie wartość mieszkania spłacam terminowo. Kredyt mam 50×50 z matką. Czy może mi komornik zlicytować mieszkanie, którego połowa należy do matki?

    • Jeżeli kredyt zaciągnął zarówno Pan, jak i Pana mama, a wierzyciel ma wpisaną hipotekę zarówno na udziale Pana, jak i Pana mamy, to komornik może sprzedać cała nieruchomość. Przy czym należny zaznaczyć tu, że BTE upada po dokonaniu cesji wierzytelności przez bank/kasę na podmiot trzeci. A co za tym idzie nie można na jego podstawie prowadzić egzekucji.

  2. Taka sama sytuacja, SKOk sprzedał wierzytelność firmie windykacyjnej. Czy zatem można zwrócić się do sądu o wykreślenie SKOK-u z hipoteki, skoro już nie jest wierzycielem.

    • Problem w tym, że nie doszło do przeniesienia (cesji) wierzytelności. Wierzytelność zabezpieczona hipoteką co do zasady nie może być bowiem przeniesiona bez hipoteki, a hipoteka nie może być przeniesiona bez wierzytelności, którą zabezpiecza. „Przelew wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wymaga jednoczesnego przeniesienia hipoteki, co z kolei wymaga wpisu do księgi wieczystej (art. 245 1 k.c.). Przejście wierzytelności hipotecznej na nabywcę następuje dopiero z chwilą wpisu do księgi wieczystej. Wpis ten ma charakter konstytutywny. (wyrok S.N. z dnia 21 maja 2004 r. V CK 505/03).Skoro więc wierzytelność zabezpieczona hipoteką nie może być przeniesiona bez hipoteki – to uznać należy, że przejście wierzytelności hipotecznej na nabywcę następuje dopiero z chwilą wpisu do księgi wieczystej, który ma charakter konstytutywny.”

      • Zatem innymi słowa, nie można wypisac SKOK-u z hipoteki czy można? – skoro nie jest wierzycielem, to na podstawie informacji ze SKOKU o sprzedaży wierzytelności powinno się SKOK z księgi wieczystej usunąć i tylko od nowego wierzyciela zależy czy sie on dopisze do niej czy nie. Logicznie tak to by wyglądało.

        • W świetle powyższego SKOK nadal jest wierzycielem. Nie doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności hipotecznej. Zatem fakt sprzedaży wierzytelności, jeżeli w świetle prawa cesja jest bezskuteczna, nie może stanowić podstawy do wykreślenia SKOKu z hipoteki.

  3. Panie Mecenasie!
    Kredyt hipoteczny mam spłacany terminowo. Komornik zajął mi nieruchomość na wniosek innego wierzyciela. Nie tego od kredytu hipotecznego. Moja mama została poinformowana o zajęciu moich udziałów w mieszkaniu -50%. Czy mama może-powinna wnieść sprzeciw do komornika? Bo chce zlicytować moje udziały-50% we wspólnym mieszkaniu.

  4. Sąd nie chce wydać klauzuli wykonaności dopóki nie podam peselu pozwanego, czy przypadkiem nie jest to to w gestii sądu, bo jak ja mam zdobyć pesel?

    • Ustalenie nr PESEL leży w gestii sądu, który robi to z urzędu. Brak jest podstawy prawnej żądania od powoda podania nr PESEL pozwanego będącego osobą fizyczną w zwykłym postępowaniu procesowym. Obowiązkiem powoda jest tylko wskazanie własnego nr PESEL/KRS. Obowiązek wskazania nr PESEL pozwanego występuje natomiast w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

  5. Panie Mecenasie.
    Proszę o poradę w dwu sprawach
    1. Kilka lat temu darowałam majatek nieruchomy mojej Mamie. Rok temu Mama zmarła zapisujac w testamencie cały swój majątek mojej nieletniej córce- sprawa w toku. Obecnie zawieszam działalność gospodarczą i za rok chcę złożyć wniosek o upadłość. Czy sąd/wierzyciele mogą zakwestionować darowiznę majatku lub spadku?
    2.Mój mąż pracuje za granicą, nie mamy rozdzielności majatkowej. Czy w związku z moją ciężką sytuacją mogę domagać się od niego alimentów na siebie i w jakiej wysokości – jego obecne zarobki to ok 2000 euro.

    • 1. Nie jeżeli między darowizną, a złożeniem wniosku o upadłość konsumencką upłynie co najmniej rok. Wierzyciele zaś mają 5 lat licząc od daty dokonania czynności na wniesienie tzw. skargi pauliańskiej.
      2. Oczywiście może Pani domagać się od męża dostarczania środków na zaspokajanie potrzeb rodziny, a w przypadku gdy odmawia, wystąpić przeciwko niemu z powództwem. Wysokość „alimentów” uzależniona jest od możliwości zarobkowych męża oraz uzasadnionych potrzeb rodziny. Niemniej jest to sprawa z zakresu prawa rodzinnego, a nie upadłościowego.

  6. Witam, mam taka sytuację, że jestem właścicielem mieszkania, na który jest zaciągniety kredyt mieszkaniowy na mnie, ale tylko formalnie. Mieszkanie to zakupili za własne środki moi rodzice i w nim zamieszkują.
    Ja wziełam dla nich kredyt bo pracowałam wtedy w banku i mogłam otrzymać korzystniejsze warunki, mieszkanie jest na mnie, żeby nie było problemu i kosztów związanych ze spadkiem po ich smierci. Boję sie że moga za moje długi zabrac im mieszkanie i dlatego myślałam, zeby przepisac je na siostrę, Czy w takim przypadku też moge odpowiadać karnie ?sama innego majątku nie mam, zamieszkuję w mieszkaniu wynajętym TBS.

    • Jeżeli Pani jest właścicielką mieszkania, to wchodzi ono do Pani majątku. Każde bezpłatne rozporządzenie nim na rzecz osób najbliższych zapewne nie pozostanie bez reakcji wierzycieli, którzy mogą np. wystąpić ze skarga pauliańską. Odpowiedzialność karna również może wchodzić w grę.

  7. Pingback: Bezskuteczność czynności dłużnika - Upadłość konsumencka

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *