Przepisy prawa upadłościowego wyraźnie odróżniają zmianę syndyka od odwołania syndyka. Nie są to pojęcia równoznaczne. Odwołanie syndyka zawsze związane jest z negatywną oceną jego pracy. Natomiast zmiana syndyka następuje w związku ze zdarzeniami mającymi miejsce pozą samym postępowaniem upadłościowym. Czyli w związku ze zdarzeniami niezwiązanymi bezpośrednio z czynnościami podejmowanymi w toku prowadzonego postępowaniu.

Podstawa zmiany syndyka

Do zmiany syndyka w konsumenckim postępowaniu upadłościowym dochodzi zasadniczo jedynie z dwóch powodów:

1. złożenia rezygnacji przez samego syndyka;
2. cofnięcia albo zawieszenia syndykowi praw wynikających z licencji doradcy restrukturyzacyjnego, 
   • jeżeli syndykiem jest spółka – cofnięcia albo zawieszenia praw wynikających z licencji doradcy restrukturyzacyjnego wspólnikom ponoszącym za zobowiązania spółki odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkom zarządu reprezentującym taką spółkę.

Cofnięcie licencji syndykowi

Cofnięcie licencji następuje gdy syndyk:

1. sam o to wniesie;
2. przestał spełniać przewidziane ustawą wymogi niezbędne do sprawowania swej funkcji;
3. dwukrotnie został prawomocnie odwołany z powodu nienależytego pełnienia swych obowiązków;
4. co najmniej raz został odwołany z powodu rażącego uchybienia swoim obowiązkom;
5. został skazany prawomocnie za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
6. dopuściła się uporczywego lub rażącego naruszenia przepisów prawa w związku z wykonywanymi czynnościami w prowadzonych postępowaniach – co musi zostać stwierdzone w ramach prowadzonego nadzoru.

Należy przy tym zaznaczyć, że: „sam fakt niezadowolenia ze sposobu prowadzenia przez syndyka czynności nie daje podstaw upadłemu do wystąpienia z wnioskiem o cofnięcie licencji syndyka.”
(wyrok NSA z dnia 07 marca 2014 r. (II GSK 1991/12)

Zawieszenie licencji syndyka

Do zawieszenia licencji dochodzi w przypadku, gdy wobec syndyk prowadzone jest:

• postępowanie o częściowe lub całkowite ubezwłasnowolnienie i ustanowiono doradcę tymczasowego

lub

• postępowanie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.

O tym, że o toczeniu się postępowania karnego lub karnoskarbowego można mówić dopiero od chwili przedstawienia syndykowi zarzutów.

Kto decyduje o zmianie syndyka?

Decyzję o zmianie syndyka podejmuje wyłącznie sąd upadłościowy w formie postanowienia. Czyli ten sam sąd, który go wcześniej powołał.

Zmiana syndyka może zasadniczo nastąpić wyłącznie na jego własny wniosek, który jest dla sądu wiążący. Prawo złożenia tego wniosku nie przysługuje upadłemu.

Wydanie postanowienia w przedmiocie zmiany syndyka nie wymaga przedsięwzięcia wcześniej żadnych dodatkowych czynności. Rozstrzygniecie zapada na posiedzeniu niejawnym, beż uprzedniego przeprowadzania rozprawy i wysłuchania syndyka.

Zmiana syndyka przez radę wierzycieli

Podstawę zmiany syndyka może teoretycznie stanowić jeszcze uchwała rady wierzycieli, której w konsumenckim postępowaniu upadłościowym w praktyce się nie spotyka. Dlatego też co do zasady możliwość taka zachodzi jedynie w postępowaniach upadłościowych prowadzonych w stosunku do przedsiębiorców.

Sąd zmienia syndyka i powołuje do pełnienia tej funkcji inną osobę wskazaną przez radę wierzycieli na skutek:

• uchwały rady wierzycieli podjętej w pełnym składzie, za którą głosowało co najmniej czterech członków

albo

• uchwały rady wierzycieli podjętej zgodnie z wnioskiem upadłego.

– chyba że:

• byłoby to niezgodne z prawem,
• rażąco naruszałoby interes wierzycieli,
• zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że wskazana osoba nie będzie należycie pełniła swych obowiązków.

Jeżeli rada wierzycieli składa się jedynie z trzech członków, rzeczona uchwała musi zostać podjęta jednomyślnie.

Na postanowienie sądu odmawiające powołania osoby wskazanej przez radę przysługuje zażalenie. Przy czym prawo jego wniesienia przysługuje wyłącznie członkom rady wierzycieli oraz upadłemu.

Niniejszy artykuł dotyczy postępowań upadłościowych prowadzonych na podstawie przepisów obowiązujących od dnia 24 marca 2020 r.

Stanowi on uaktualnienie informacji zawartych w artykule: Zmiana syndyka i jego odwołanie.

Aktualne informację na temat odwołania syndyka znajdziesz we wpisie: Odwołanie syndyka.

Jeśli potrzebujesz fachowej pomocy prawnej w sprawach swojej upadłości zadzwoń pod nr 601 153 747