Zmiana wierzyciela należy do bardzo częstych sytuacji. Dochodzi do niej zarówno przed, jak i po ogłoszeniu upadłości. Może ona nastąpić nie tylko na skutek przelewu wierzytelności (cesji), ale również innych zdarzeń prawnych takich jak dziedziczenie, sprzedaż przedsiębiorstwa, połączenie lub podział spółek. Niezależnie od tego, co było przyczyną zmiany, nowy wierzyciel co do zasady korzysta w postępowaniu upadłościowym z pełni praw przysługujących jego poprzednikowi. Jednakże w przypadku gdy dojdzie do niej już po zgłoszeniu wierzytelności, nabywca wierzytelności nie zawsze zostanie uwzględniony na liście wierzytelności.

Zmianę wierzyciela po zgłoszeniu wierzytelności uwzględnia się na liście wierzytelności tylko wtedy, gdy zostaną spełnione łącznie oba poniższe warunki:

– zamiana wierzyciela została stwierdzona dokumentem urzędowym (postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku, odpisem z rejestru połączonych spółek itp.) lub niebudzącym wątpliwości dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym (np. przez notariusza, organ państwowy, jednostkę samorządu terytorialnego). Brak stosownych dokumentów spowoduję odmowę umieszczenie nabywcy wierzytelności na liście wierzytelności.

– zmiana wierzyciela zgłoszona została syndykowi przed przekazaniem listy wierzytelności sędziemu-komisarzowi. Przy czym sędzia-komisarz może uwzględnić zmianę wierzyciela zgłoszoną po przekazaniu mu listy wierzytelności, a przed jej ostatecznym zatwierdzeniem, jeżeli nie spowoduje to opóźnienia w postępowaniu. Wprowadzenie zmiany wierzyciela nie spowoduje natomiast opóźnienia w postępowaniu tylko, o ile zostanie dokonane przed obwieszczeniem o sporządzeniu listy wierzytelności. W związku z powyższym „nowy” wierzyciel nie ma prawa domagać się uwzględnienia go na liście wierzytelności jeżeli została ona wcześniej zatwierdzona przez sędziego-komisarza.

Należy jednak zaznaczyć, że nieumieszczenie nabywcy wierzytelności na liście wierzycieli nie ogranicza w żaden sposób jego praw w toku dalszego postępowania upadłościowego. Przykładowo w planie podziału funduszów masy upadłości zostanie ujęty już „nowy” wierzyciel, tak samo w ewentualnym planie spłaty wierzycieli.